İzmir’in kalbinin attığı Kemeraltı Çarşısı’nın kalabalık sokakları arasında, zamanın sessizce durduğu bir köşe var: Abacıoğlu Hanı. Anafartalar Caddesi üzerinde, çarşının yoğun temposundan bir adım uzakta konumlanan bu tarihi yapı, 18. yüzyıldan günümüze uzanan hikâyesiyle ziyaretçilerini farklı bir döneme davet ediyor.
Tarihin İzinde Bir Yolculuk
Abacıoğlu Hanı’nın 18. yüzyılın başlarında Hacı Mustafa Ağa tarafından yaptırıldığı tahmin ediliyor. O dönemde artan liman ticaretinin etkisiyle bölgede ardı ardına inşa edilen hanlardan biri olan yapı, konaklama, ticaret ve depolama amacıyla hizmet veriyordu. Kesme taş, kaba yontma taş ve tuğla kullanılarak inşa edilen han, asimetrik bir plana sahip ve ortasında avlusu bulunan iki katlı bir yapı olarak karşımıza çıkıyor.
Yapının özgün hâlinde dokuz oda ve yedi alt mahzen bulunuyordu. İnşa edildiği dönemde Musevi mahalleleriyle iç içe olan han, bir Rum kilisesinin mahzenine de komşuydu – İzmir’in o dönemdeki kozmopolit yapısını gösteren önemli bir detay.
Cumhuriyet’ten Günümüze
Cumhuriyet’in ilk yıllarında han, sebze ve meyve hali olarak kullanılırken, aynı zamanda çevre ilçelere yolcu ve yük taşıyan motorlu araçların hareket merkezlerinden biri olarak da görev görüyordu. Yani Abacıoğlu Hanı, sadece ticaretin değil, şehrin nabzının attığı yerlerden biriydi.
Ödüllü Bir Restorasyon Hikâyesi
2005-2007 yılları arasında Konak Belediyesi tarafından yenilenen han, 2007’de İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin dağıttığı Tarihe Saygı Yerel Koruma Ödülleri’nde Basit Onarım Ödülü’nü, 2011’de ise Philippe Rotthier Avrupa Mimarlık Ödülü’nü kazandı. Bu prestijli ödüller, yapının sadece yerel değil, uluslararası düzeyde de mimari değerinin tescili anlamına geliyor.
Restorasyon sırasında hanın kuzeydoğu ve güneybatı bölümleri günümüze ulaştırıldı. Avlunun çevresinde yer alan tarihi dükkânlar, yapının özgün dokusunu koruyarak yeniden canlandırıldı.
Bugünkü Abacıoğlu Hanı
Günümüzde Abacıoğlu Hanı, Kemeraltı’nın gürültüsünden kaçıp soluk almak isteyenler için küçük bir cennet. Restoran, kafeterya, gümüşçü, halıcı, derici ve çay bahçesiyle turistik bir alan görevi görüyor. Hanın ortasındaki avlu, ziyaretçilerin çay içip dinlenebileceği, tarihi atmosferi hissedebileceği huzurlu bir mola noktası sunuyor.
İçeri adım attığınız anda, dışarıdaki kent karmaşasının yerini taş duvarlara yansıyan huzur alıyor. İki katlı yapının her köşesi, geçmişin izlerini taşırken, modern kafeler ve dükkânlar da bugünün konforunu sunuyor. Bu iki dönemin buluşması, hanı hem tarihi bir mekan hem de yaşayan bir kültür merkezi haline getiriyor.
Keşfetmeye Değer Bir Durak
Abacıoğlu Hanı, sadece tarih meraklıları için değil, Kemeraltı alışverişine ara vermek isteyenler, otantik bir atmosferde kahve içmek isteyenler ya da İzmir’in farklı bir yüzünü keşfetmek isteyenler için de ideal bir durak. Başdurak Camii’nden Arasta’ya giderken, sağ tarafta bulunan 919 ve 920. sokaklar arasında yer alan bu tarihi yapı, bulunması zor ama keşfedildiğinde unutulmaz bir deneyim sunuyor.
Çankaya Metro İstasyonu’na yürüme mesafesinde olan han, şehrin merkezinde olmasına rağmen sanki zamanın durduğu, hikâyelerin fısıldandığı saklı bir hazine gibi. İzmir’e geldiğinizde, Kemeraltı’nın hareketli sokaklarından bu sessiz avluya adım atmayı ihmal etmeyin. Burası, şehrin ruhunu hissedeceğiniz, geçmişle bugünün el ele verdiği nadir mekanlardan biri.
Abacıoğlu Hanı’nda geçirdiğiniz her dakika, İzmir’in katmanlı tarihine yaptığınız küçük ama değerli bir yolculuk olacak.